Nghe luôn là một nỗi sợ đối với đa số người học ngôn ngữ nói chung và tiếng Anh nói riêng. Bài viết sau đây là bài chia sẻ kinh nghiệm về cách mà mình đã từng sử dụng khi bước đầu luyện nghe tiếng Anh. Đây là bài viết đến từ kinh nghiệm của chính mình, nên các bạn hãy xem như là một bài kham khảo, chứ không phải là một phương pháp “chăm phần chăm” thành công nhé.

Nào, cùng xem mình đã học nghe như thế nào nhé. Hy vọng bạn thấy bài viết này hữu ích.

Khi mình bắt đầu luyện nghe, mình đã có nền tảng về mặt ngữ pháp. Mình khá tự tin, nhưng khi thật sự nghe một giáo viên nước ngoài nói, mình hoàn toàn không hiểu, và đó là lý do mình bắt đầu từng bước luyện nghe. Lúc này, mục tiêu của mình là NGHE NGƯỜI NƯỚC NGOÀI NÓI chứ không phải NGHE ĐỂ KIỂM TRA, do đó việc này sẽ rất tốn thời gian. Nếu bạn như mình, thì hãy kiên nhẫn, vì mọi việc không thể tự nhiên mà thành sau một đêm.

Nhờ vào việc nắm chắc ngữ pháp, nên quá trình mình luyện cũng không thật sự quá vất vả, nhưng đó vẫn là một quá trình dài chứ không hề nhanh chóng. Nếu các bạn đã có nền tảng khá tốt, thì việc luyện nghe như mình sau đây là hoàn toàn có thể.

Vậy nếu bạn chưa vững ngữ pháp thì sao? Không sao cả. Bạn hãy vẫn cứ học ngữ pháp và từ vựng bình thường và song song đó thực hiện các bước sau đây. Thời gian chắc chắn sẽ dài hơn, nhưng hiệu quả mình dám chắc vẫn sẽ rất cao.

Ở giai đoạn này, mình mở các kênh tiếng Anh trên TV (như National Geographic Channe – NGC) hoặc các kênh sử dụng tiếng Anh trên Youtube trong khi mình làm một việc gì đó khác. Cách này được gọi là nghe thụ động (passive listenning). Mình mở TV khi đang ăn cơm hay rửa chén, hoặc mình sẽ mở nhạc tiếng Anh khi đang học bài hay lau dọn nhà cửa.

Mình thường xuyên sử dụng National Geographic Channel để cho cả active listening và passive listening. Lý do mình chọn kênh này vì hầu hết các chương trình của kênh này đều có Người dẫn truyện – Narrator. Ưu điểm là Narrators có giọng đọc rất tròn vành rõ chữ và tốc độ vừa phải cho mình. Chương trình mình hay xem là Air Crash Investigator, Gold Rush, Brain Games. Ngoài ra, mình cũng coi Disney Channel với các bộ phim như Phineas and Ferb, Lilo & Stitch, và Kim Possible. Đây là các bộ phim hoạt hình nên lời thoại và tốc độ cũng tương đối dễ nghe.

Mục đích của mình ở đây là để mình quen với việc có âm thanh tiếng Anh tiếp xúc với tai và não của mình. Lưu ý rằng, bước này chỉ để bạn LÀM QUEN với việc có sự hiện diện của tiếng Anh chứ KHÔNG giúp bạn cải thiện kỹ năng nghe một chút xíu nào cả.

Lúc đó, mình không hề có điện thoại, nên việc nghe tiếng anh bị động như này chỉ bó gọn trong nhà với TV và máy tính. Bạn có sử dụng tai nghe và mở nhạc trong khi đi xe bus đi học (nhưng đừng làm điều này khi bạn đi xe máy, nguy hiểm đấy!) hoặc trong lúc thư giãn trước khi ngủ nhé.

Hãy tập trung vào việc tự nghe tiếng Anh mỗi ngày (ngay cả khi nó chỉ 10 - 15 phút mỗi ngày). Điều khác biệt với giai đoạn 2 là mình sẽ nghe chủ động (active listening). Lúc này mình sẽ tập trung hết sức vào việc nghe và hiểu một đoạn ngắn. Đây là giai đoạn mà sẽ CẢI THIỆN khả năng nghe của mình.

Ban đầu, mình thực hiện việc này trên TV, nhưng rất khó vì TV không có chế độ dừng, tua lại hay tắt/mở phụ đề. Do đó, mình sử dụng Youtube hoặc bất kỳ trang web nào có chiếu chương trình đó. Và đây là quy trình (procedure) của mình.

Điều bất lợi là mình không có phụ đề tiếng Anh để kiểm tra việc mình nghe là đã đúng hay chưa. Nhưng mình không quan tâm, mình lúc đó chỉ là mới bắt đầu, đâu thể đảm bảo mọi thứ được chứ. Và mình tiến tới bước tiếp theo.

Như vậy, chỉ cần một đoạn phim tầm 02 phút thôi có thể khiến mình mất tới tận 30 phút đấy. Chỉ 02 phút nghe đơn giản vậy thôi, nhưng mà đã mang đến cho mình một kết quả rất rất tốt đấy.

Hãy kiên trì với phương pháp trên trong khoảng 04-05 tháng và bạn sẽ thấy được sự khác biệt. Tuy nhiên, trong 04-05 tháng này, mình có làm gì ngoài nghe không? Câu trả lời là có. Trong khoảng thời gian này, mình vẫn tiếp tục học ngữ pháp và từ vựng (bạn có thể tham khảo phương pháp học từ vựng mình đã chia sẻ). Từ vựng cũng chính là một trong những yếu tố quyết định khả năng nghe hiểu của bạn. Nên đừng lơ là nhé.

Mình mất gần nửa tháng lập đi lập lại những điều trên để có thể nghe và hiểu được tiếng Anh, và bây giờ mình vẫn nghe tiếng Anh hằng ngày. Vì vậy, các bạn nhớ phải nghe tiếng Anh thường xuyên nhé. Đó là tác nhân quan trọng lắm đấy.

Tất cả mọi thứ mình chia sẻ trong bài viết này không phải là một quy tắc không thể phá vỡ, mà chỉ là một hướng đi để các bạn xem xét trong quá trình học nghe tiếng Anh. Nếu bạn thấy một vài điểm trong lời khuyên của mình không phù hợp thì hãy bỏ qua hoặc sửa đổi để phù hợp với bản thân hơn nhé.

Bạn có thể thay thế việc xem phim bằng cách nghe nhạc và hát theo lời bài hát. Nếu bạn thích khoa học thì thử tham khảo Crash Course (trung bình) hay Vsauce (trung bình-khó). Nếu các bạn thích cơ khí và chế tạo thì có thể xem kênh của The Hacksmith. Các video trên Youtube đều có phụ đề, các bạn không phải lo nha.

Có một câu mình đã từng đọc, và là kim chỉ nam của mình trước hằng ha sa số các bài hướng dẫn làm sao để học tiếng Anh tốt hơn – “There is nothing as the best way to learn English, you need to find the way that suits you most”. Không hề có cách học nào là tốt nhất, mà chỉ có cách học phù hợp với bạn nhất mà thôi!

Chúc bạn may mắn nhé <3.